Tuur Demeester, de invloedrijkste Belgische stem in de cryptowereld, deelt zaterdag zijn inzichten op de ‘Future of Bitcoin’-conferentie in Antwerpen. Als vroege pionier-investeerder in bitcoin en oprichter van het investeringsfonds Adamant Capital, geldt de 40-jarige West-Vlaming als een van de scherpste denkers over de “revolutionaire” kracht van bitcoin en de impact die blockchaintechnologie kan hebben. “Bitcoin heeft de kracht om de wereld te hervormen en kan zorgen voor een vermogenstransitie, net zoals goud dat deed.”
De dankzij bitcoin financieel onafhankelijk geworden Demeester is vooral bekend door zijn analytische papers. Daarin neemt hij ‘s werelds grootste cryptomunt vanuit een cultuurhistorisch perspectief onder de loep. Zijn publicaties, waaronder het werk ‘The Bitcoin Reformation’, worden geciteerd in academisch onderzoek en verschaffen zowel investeerders als analisten een dieper inzicht in crypto.
Tijdens de komende conferentie zal de Brugse Texaan de overeenkomsten toelichten die hij ziet tussen de opkomst van bitcoin en andere grote veranderingen in de geschiedenis, zoals de protestantse Reformatie en de Nederlandse Gouden Eeuw. In een gesprek met Trends waarschuwt hij voor de val van het huidige systeem van fiatgeld – een stokpaardje van elke rechtgeaarde crypto-evangelist.
Op dit moment wordt de oorlogstrom volop geroerd. Hoe verhoudt de bitcoinmarkt zich tot een onrustig geopolitiek klimaat? Bitcoin wordt weleens het digitale goud genoemd, en zou dus een veilige haven moeten zijn.
TUUR DEMEESTER. “De conflicten in het Midden-Oosten en Oost-Europa onderstrepen het belang van bitcoin. In tijden van oorlog willen mensen de vrijheid hebben om hun kapitaal mee te nemen, en bitcoin is het meest mobiele en veiligste kapitaal dat er is. In een steeds volatielere wereld wordt bitcoin als neutrale en decentrale waarde alleen maar belangrijker.”
Hoewel bitcoin vaak als persoonlijke financiële oplossing wordt gebruikt, omarmen sommige landen het strategisch. Hoe kijkt u naar de overheidsadoptie van bitcoin door El Salvador, dat 5.750 BTC (een waarde van 344 miljoen dollar aan de huidige bitcoinkoers, nvdr.) in zijn schatkist heeft?
DEMEESTER. “De Salvadoraanse president Nayib Bukele heeft zich als een soort pionier opgesteld, maar hij stond er tot nu een beetje alleen voor. We zien echter dat ook andere landen stilaan interesse tonen. Neem bijvoorbeeld het prinsdom Bhutan. Dat heeft naar verluidt 13.000 bitcoin gedolven in de afgelopen jaren, deels omdat het over veel elektriciteitscapaciteit beschikt.
“Dit soort ontwikkelingen past in de game theory van bitcoin. Er zijn maar 21 miljoen bitcoins beschikbaar, dus als overheden of bedrijven willen meedoen, kunnen ze beter nu instappen dan later. Vaak gebeurt dat in stilte, omdat het strategisch voordelig is om eerst een positie in te nemen voordat men dit bekendmaakt.
“Over het algemeen verwacht ik dat regeringen voorlopig niet al te veel interesse hebben in bitcoin. Het zullen eerder oppositiepartijen of landen zijn waar politieke veranderingen plaatsvinden die bitcoin als deel van hun strategie zullen omarmen. Denk bijvoorbeeld aan de Verenigde Staten. Er zijn zo’n 50 miljoen Amerikanen die cryptomunten bezitten, een grote doelgroep van kiezers, van wie velen swing voters zijn. Een pro-bitcoinhouding zou een slimme zet kunnen zijn in een verkiezingscampagne.”
Trump
Er is kritiek op de meeste politici die betrokken zijn bij de cryptowereld, zoals de eerder genoemde Bukele of Amerikaans presidentskandidaat Donald Trump. Wordt bitcoin door zulke rolmodellen in een negatief daglicht gesteld en gehinderd in zijn mainstream adoptie?
DEMEESTER. “Naar mijn mening is bitcoin links noch rechts. Bitcoin is een protocol dat is ontworpen om fundamentele mensenrechten te beschermen, zoals de vrijheid van meningsuiting en eigendom. Je hebt geen derde partij nodig om je eigendom veilig te stellen, en dat maakt bitcoin zo krachtig.
“Het politieke spectrum is niet van belang voor bitcoin. Of je nu links of rechts georiënteerd bent, het protocol blijft hetzelfde. In zekere zin is bitcoin zelfs apolitiek. Het stelt individuen in staat om te zeggen: ‘Ik neem mijn leven in eigen handen en maak mijn eigen keuzes’, zonder afhankelijk te zijn van de politiek.”
U woont in de Verenigde Staten. Hoe staat u tegenover de mogelijke herverkiezing van Trump? Velen in de cryptowereld zien een Trump-presidentschap wel zitten.
DEMEESTER. “Lokale politiek, zelfs in de Verenigde Staten, zal op de lange termijn niet veel invloed hebben op de prijs van bitcoin. Wat de Amerikaanse politici wél kunnen doen, is het moeilijker maken voor mensen in de VS om actief te zijn in bitcoin-gerelateerde bedrijven. De grootste bitcoinbedrijven zijn gevestigd in de VS, en we hebben nu al acht of negen bitcoin-ETF’s. Trump is in het algemeen pro-business. Ik denk dat hij waarschijnlijk een aantal van de beperkingen die de afgelopen jaren zijn ingevoerd, zal proberen terug te draaien.
“Een belangrijk voorbeeld is ‘Operation Choke Point’. Bepaalde banken werden geboycot omdat ze zaken deden met bitcoinbedrijven. Ik ken mensen die hier persoonlijk bij betrokken waren. Banken werden letterlijk geweigerd vanwege hun banden met bitcoinbedrijven. Trump zou zo’n beleid kunnen terugdraaien en meer ruimte bieden voor de ontwikkeling van bitcoin in de VS.
“Vier jaar is een lange tijd in de bitcoinwereld. Tegen die tijd zouden we verdere vooruitgang kunnen zien op het gebied van adoptie en ontwikkeling. Op de lange termijn maakt het echter niet veel uit wat politici doen. Er zijn ongeveer 200 landen in de wereld, en bitcoin heeft maar een tiental ‘veilige havens’ nodig waar kapitaal kan worden vergaderd. Bitcoin is in feite het nieuwe offshore banking. Het mooie is dat bitcoin geen fysieke opslagruimte nodig heeft, het kan overal worden bewaard.”
‘De bitcoinindustrie heeft een van de hoogste percentages aan schone-energieverbruik’
Tuur Demeester
TradFi
Hoe ziet u de almaar inniger verstrengeling tussen traditionele financiële markten (‘TradFi’) en de cryptowereld? Denk bijvoorbeeld aan de goedkeuring van trackers en de rol van de Amerikaanse beurswaakhond SEC, die bitcoin als een grondstof ziet.
DEMEESTER. “Het is inderdaad opmerkelijk hoe de cryptowereld en traditionele markten steeds meer met elkaar verweven raken. We hebben negen jaar gewacht op de goedkeuring van de eerste bitcoin-ETF, en dat proces werd constant geblokkeerd, vooral door figuren zoals SEC-baas Gary Gensler. Hij wilde niet dat dit deel zou uitmaken van zijn legacy. Maar uiteindelijk is de houding veranderd. De grote spelers in de traditionele financiële wereld hebben ingezien dat ze bitcoin niet kunnen stoppen. Ze denken nu: ‘Als we het niet kunnen verslaan, doen we maar mee.’ Dat betekent dat ze proberen controle te krijgen door zelf custody-oplossingen te bieden en meer controle te hebben over de markt.
“Bedrijven zoals BlackRock zijn nu begonnen met advertenties en uitleg over bitcoin, gericht op een publiek dat misschien minder technisch onderlegd is, zoals de babyboomers. Dat maakt de adoptie voor hen gemakkelijker en toegankelijker.”
Maar BlackRock en andere financiële titanen werden toch initieel als vijanden van de cryptowereld gezien?
DEMEESTER. “De mensen die succesvol zijn in de verkoop van een product, staan vaak net iets voor op de markt, maar nooit mijlenver. Als je te ver vooroploopt, begrijpt de markt je niet. Tien jaar geleden was er nog geen grote markt voor bitcoin. Maar nu, met de opkomst van producten zoals ETF’s, zien bedrijven kansen om te profiteren. Hun mentaliteit is veranderd: ze willen winst maken en zien bitcoin als een kans. Het is dus minder een kwestie van principes en meer een commerciële realiteit geworden.”
Is dit geen ‘kiss of death’ voor de oorspronkelijke, decentrale, establishment-kritische visie van crypto?
DEMEESTER. “Niet noodzakelijk. Het kan een dubbele kant hebben. Aan de ene kant kan de betrokkenheid van grote bedrijven zoals BlackRock inderdaad als een kiss of death worden gezien, omdat het decentrale karakter van bitcoin daarmee mogelijk onder druk komt te staan. Maar aan de andere kant zorgt het ook voor meer bewustwording en toegankelijkheid. Grote bedrijven investeren in advertenties en campagnes om bitcoin uit te leggen aan het grote publiek. Dat kan juist bijdragen aan de adoptie, vooral onder doelgroepen die bitcoin eerst niet begrepen.”
Bitcoin-ATM in het Poolse Krakau | Foto: Getty
Klimaat
Er wordt vaak gezegd dat bitcoin door niets gedekt wordt, in tegenstelling tot goud.
DEMEESTER. “Ja, dat klopt. Bitcoin wordt door niets gedekt, maar hetzelfde geldt eigenlijk voor de euro’s en dollars die we gebruiken. Die worden ook door niets gedekt. Dat argument is vaak meer een retorische opmerking dan dat het inhoudelijk veel betekent. Wat veel belangrijker is, is of een vorm van geld schaars is of niet. En dat is precies waar bitcoin in uitblinkt. Bitcoin is aantoonbaar schaars, en dat is het al vijftien jaar. Het financieel beleid van bitcoin is sinds de oprichting geen jota veranderd. Dat is ontzettend belangrijk. Het bewijst dat het mogelijk is om een digitaal goed te creëren dat niet zomaar gekopieerd kan worden. Dat was de grote uitvinding achter het concept van Proof of Work. Die technologie zorgt ervoor dat bitcoin uniek en onvervalsbaar is.”
Bitcoin-mining wordt door klimaatactivisten bekritiseerd vanwege het hoge energieverbruik.
DEMEESTER. “Het is een veelgehoorde kritiek, maar ik denk dat er verschillende belangrijke nuances zijn. Ten eerste zorgt bitcoin eigenlijk voor een vloer onder de energiemarkt. Elektriciteit is namelijk geen homogeen goed; het is een schaars product dat ongelijk over de wereld is verdeeld. Vaak wordt energie geproduceerd op plaatsen waar geen infrastructuur is om die te gebruiken of op te slaan, wat leidt tot verspilling. Dit noemen we ‘stranded energy’ – energie die nergens heen kan en verloren gaat. Bitcoin-mining biedt een oplossing om die verspilde energie toch nuttig te gebruiken.
“Een voorbeeld is wat er gebeurt bij oliewinning. Wanneer bedrijven naar olie boren, komt er vaak aardgas vrij als bijproduct. Omdat deze olievelden vaak in afgelegen gebieden liggen zonder toegang tot pijpleidingen, wordt dat gas meestal simpelweg afgefakkeld. Met bitcoin-mining kan een container met een generator naast het olieveld worden geplaatst om dat gas te benutten. Het gas wordt verbrand in een motor die schonere gassen uitstoot, en de energie die vrijkomt, wordt gebruikt voor bitcoin-mining. Iedereen wint: het oliebedrijf krijgt extra inkomsten, en de milieubelasting wordt verminderd doordat er minder gassen worden uitgestoten.
“Daarnaast is bitcoin de industrie met een van de hoogste percentages aan schone-energieverbruik. Ongeveer 50 tot 60 procent van de energie die wordt gebruikt voor bitcoinmining komt uit duurzame bronnen, zoals waterkracht, zonne-energie en wind. Dit is veel meer dan in veel andere sectoren, zoals datacenters of de chemische industrie.
“Wat vaak niet in de discussie wordt meegenomen, is de bredere impact van toegang tot betrouwbaar geld, zoals bitcoin. In landen met hoge inflatie en slecht economisch beleid zie je vaak veel vervuiling, simpelweg omdat mensen alleen bezig zijn met overleven. Als mensen een stabielere toekomst hebben dankzij bitcoin, kunnen ze zich richten op het verbeteren van hun gemeenschappen en milieu. Bitcoin biedt hen de mogelijkheid om te ontsnappen aan de economische instabiliteit die vaak samengaat met vervuiling.
“Dus hoewel bitcoin inderdaad energie verbruikt, denk ik dat de netto-impact positief kan zijn, zeker als we de bredere context en de voordelen van een stabieler financieel systeem meenemen.”
‘Het belangrijkste aspect van bitcoin is dat het mensen dwingt om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen financiën’
Groeipijnen
Bitcoin is vijftien jaar oud. Wat waren de grootste groeipijnen, en zijn die inmiddels verholpen of worden er nog steeds uitdagingen verwacht?
DEMEESTER. “De grootste uitdaging voor bitcoin blijft de mentaliteitsverandering in de samenleving. Mensen moeten leren om opnieuw zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun financiën. Je kunt veel doen om het gebruikers gemakkelijker te maken, zoals het opzetten van wallets of het beveiligen van sleutels. We zullen waarschijnlijk ook een soort depositoverzekering krijgen. Maar uiteindelijk blijft het essentieel dat mensen zelf verantwoordelijkheid nemen, vooral bij het kiezen van bedrijven waarmee ze zaken doen. Als je twintig bedrijven hebt, moet je zelf beslissen welke je kiest. In het huidige systeem maakt het eigenlijk niet veel uit bij welke bank je je euro’s bewaart, want ze zijn allemaal ‘verzekerd’. Maar dat betekent ook dat mensen minder geneigd zijn na te denken over de risico’s.
“We maken nu de overgang naar een vrijer systeem, waarin meer verantwoordelijkheid nodig is. Dat is een grote uitdaging voor bitcoiners: niet alleen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen keuzes, maar ook anderen helpen dit te doen. De mentaliteitswijziging is een cruciaal onderdeel van de adoptie van bitcoin.”
In de VS zijn mensen over het algemeen gericht op eigen verantwoordelijkheid. Hoe ziet u dat in Europa, waar we meer gewend zijn aan een flink uitgebouwde verzorgingsstaat?
DEMEESTER. “In Europa zal die mentaliteitsverandering zeker langer duren. We zijn hier meer gewend aan de ‘nanny state’, en dat heeft een invloed op hoe mensen naar persoonlijke verantwoordelijkheid kijken. In de VS is er al wat meer dynamiek en een cultuur van individualisme, maar zelfs daar zie je dat veel mensen nog moeite hebben om volledig verantwoordelijkheid te nemen. Het zal tijd kosten, misschien wel generaties. De pijn van het oude systeem, waarin we afhankelijk waren van centrale instellingen, zal mensen uiteindelijk dwingen om hun houding te veranderen.
“Mensen zullen met vallen en opstaan leren, net zoals je dat nu al ziet in de bitcoinwereld. In de eerste twee jaar maken veel mensen beginnersfouten en verliezen ze geld, maar uiteindelijk beseffen ze hoe belangrijk het is om zelf de controle te nemen. Bitcoin geeft mensen enorm veel hoop omdat ze in staat zijn om langetermijnplannen te maken voor zichzelf en hun gezin – iets dat veel moeilijker is in een fiat-systeem.”
“Het belangrijkste aspect van bitcoin is dat het mensen dwingt om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen financiën. Als mensen die mentaliteitswissel niet kunnen maken, dan zal bitcoin niet de impact hebben die het potentieel heeft. Je kunt niet blijven vertrouwen op overheden of centrale banken. Als we bijvoorbeeld een situatie krijgen waarin centrale banken zelf bitcoin beheren, zitten we weer in hetzelfde oude systeem. We hebben paradigmawissel nodig waarbij mensen zichzelf centraal stellen in hun financiële toekomst, in plaats van afhankelijk te zijn van externe instanties.”
Dan moet men eerst wel zijn crypto bij een betrouwbare beurs halen. Daar is het vertrouwen te paard vertrokken, na de schandalen zoals bij FTX en Binance.
DEMEESTER. “Uiteindelijk moeten mensen zelf de verantwoordelijkheid nemen en zorgvuldig hun keuzes maken. Je moet kijken naar het trackrecord van een bedrijf: hoe lang bestaat het al? Wie leidt het bedrijf? Zijn er ethische kwesties geweest? Bitonic, een Nederlands bedrijf dat sinds 2012 bestaat, heeft bijvoorbeeld een solide reputatie. Het heeft zich altijd op technologie gericht, wat cruciaal is. Bedrijven met een ‘engineering first’-mentaliteit, die zich ook alleen op bitcoin concentreren, zijn vaak betrouwbaarder. Afleidingen zoals andere coins brengen onnodige risico’s met zich. Er zijn ook bedrijven die je kunnen helpen om je bitcoin zelf veilig te bewaren zonder dat je alles aan hen hoeft toe te vertrouwen.”
Lees verder onder link
Welke cryptobeurs kunt u nog vertrouwen?
Een ander punt van discussie is de volatiliteit van de bitcoinkoers. Wat zegt u tegen mensen die hier bezorgd over zijn?
DEMEESTER. “Die volatiliteit is er inderdaad, maar mensen moeten leren om op de lange termijn te denken. Eén bitcoin blijft altijd één bitcoin, ongeacht de prijs. Als je een langetermijn isie hebt, dan doen die schommelingen er niet zoveel toe. Het gaat uiteindelijk om de adoptie van een nieuw soort geld dat losstaat van centrale banken.”
Veel vooraanstaande figuren in de cryptowereld geloven alleen in bitcoin. Bent u ook zo’n bitcoin-maximalist?
DEMEESTER. “Ik ben voor een vrije markt, dus als mensen willen innoveren, sta ik daar open voor. Maar als het gaat om het belangrijkste protocol, dan is dat voor mij zeker bitcoin. Het onderscheidt zich op het gebied van schaarste, veiligheid, betrouwbaarheid en decentralisatie. Geen enkele andere munt komt daar in de buurt.”
Ethereum, het netwerk van de tweede grootste cryptomunt, krijgt vaak kritiek vanwege de centralisatie, zeker door de invloed van topman Vitalik Buterin.
DEMEESTER. ““Ja, ethereum heeft al ongeveer zeventien hardforks ondergaan. Een hardfork is een grote software-update waarbij de spelregels van de blockchain veranderen, en oudere versies van het netwerk niet meer werken met de nieuwe versie. Bij zulke updates nemen een paar belangrijke spelers de beslissingen, wat betekent dat de controle gecentraliseerd is. Dit toont aan dat ethereum minder gedecentraliseerd is. In tegenstelling tot bitcoin, dat juist ontworpen is om volledig zonder centrale controle te functioneren.”
‘Het spaargeld is geconsumeerd en we staan nu aan het begin van een fase waarin we de economische roes moeten laten uitwerken’
Schuldencrisis
Crypto-investeerders zijn vaak geïnspireerd door de economische ideeën van de Oostenrijkse School, waarvan de klassiek-liberale filosoof Ludwig Von Mises het uithangbord was. De Oostenrijkers stellen dat economische cycli worden veroorzaakt door kunstmatige kredietexpansie en lage rentetarieven, wat leidt tot verkeerde investeringen. Wanneer de markt zich corrigeert, ontstaat een crisis. Inflatie wordt gezien als een gevolg van overmatige geldcreatie door centrale banken, wat de koopkracht van geld vermindert en tot economische verstoringen leidt.
Zou u zeggen dat de voorspellingen van de Oostenrijkse School over hyperinflatie en economische crises zijn uitgekomen?
DEMEESTER. “Als je naar historische feiten kijkt, ontstaat er vaak discussie over de oorzaken. Keynesianen kunnen bijvoorbeeld zeggen: ‘Zie je wel’, terwijl de Oostenrijkers hetzelfde doen. Maar het is logisch dat als je de geldhoeveelheid verdubbelt, de koopkracht van dat geld zal afnemen. Dat is een kernpunt van de Oostenrijkse School: inflatie ondermijnt de waarde van geld.
“De voorspellingen van de Oostenrijkse School komen wat mij betreft inderdaad uit. Een van hun belangrijkste inzichten is dat interventie door overheden altijd leidt tot meer interventie. Als je inflatie creëert door geld bij te drukken, krijg je hogere prijzen in de supermarkt. En wanneer de politiek dan besluit om maximumprijzen in te stellen, ontstaan er tekorten. Producenten en supermarkten halen simpelweg hun voorraden weg omdat ze niet met verlies willen verkopen.
“Dat zie je vooral sterk in Europa, waar interventies en maatregelen het probleem alleen maar verergeren. Er is een enorme angst voor de natuurlijke economische cyclus. Men is bang geworden voor de fase van economische krimp (de ‘bust’-fase). In plaats van die te accepteren, wordt de geldprinter opnieuw aangezet.”
De boom-bustcyclus is iets wat men probeert te vermijden. Maar op lange termijn zorgen zachte heelmeesters voor stinkende wonden?
DEMEESTER. “Precies. Tijdens de kredietcrisis in 2008 was er nog enige discussie over het redden van banken, maar tijdens corona, in 2020, zagen we direct wereldwijde bail-outs voor iedereen. Bij de volgende crisis zal hetzelfde gebeuren. Het gevolg is dat we nu een zeer hoge inflatie tegemoet gaan, en dat is volgens mij onomkeerbaar. Het zit al ingebakken in de manier van denken van de politieke en financiële elite.”
Hoe kan bitcoin voor kapseizende, met schulden beladen overheden een redding zijn?
DEMEESTER. “Als overheden op een bitcoin-standaard zouden overstappen, dan zou dat leiden tot meer verantwoordelijkheid. Historisch gezien konden overheden altijd wel lenen, maar op een harde standaard – zoals goud of bitcoin – kunnen ze niet zomaar geld bijdrukken. Dat zou ze dwingen om conservatiever te worden in hun begrotingsbeleid.
“Een bitcoin-standaard zou betekenen dat overheden niet langer ongelimiteerd kunnen lenen of geld kunnen printen. Dat dwingt hen tot verantwoordelijke uitgaven en kan een einde maken aan het tijdperk van voortdurende geldcreatie om schulden af te lossen.”
‘In Europa is de energie-infrastructuur jarenlang verwaarloosd. Dat soort fundamentele sectoren moet nu weer op de voorgrond komen, omdat we niet langer kunnen teren op kunstmatige groei of consumptiegerichte industrieën’
U heeft het vaak over de scheefgroei in de wereldeconomie door het fiat-systeem. Kunt u dat uitleggen?
DEMEESTER. “Wel, ik denk dat we nu al meer dan 110 jaar in een fiat-systeem leven, en als gevolg daarvan heeft de wereldeconomie een enorme scheefgroei doorgemaakt. Wanneer de econoom Geert Noels spreekt over ‘gigantisme’, denk ik dat hij het over deze scheefgroei heeft. Het woord ‘gigantisch’ is hier echt op zijn plaats, want sommige sectoren zijn veel te groot geworden, terwijl andere juist achterblijven en te klein blijven. Dat onevenwicht moet worden hersteld.
“De reden voor die scheefgroei is dat geld kunstmatig goedkoop is gemaakt, waardoor het veel te makkelijk werd om te lenen en te consumeren in plaats van te sparen en op de lange termijn te denken. Mensen werden ontmoedigd om te sparen, omdat het financieel niet loonde. Dat heeft geleid tot een consumptiegedreven economie, waarin sectoren zoals reizen, sociale media en consumptie-technologie overmatig zijn gegroeid.
“Hoewel elke industrie technologie gebruikt – denk aan mijnbouw of landbouw – richten de technologiebedrijven op Nasdaq en in Silicon Valley zich vooral op media en vrijetijdsbesteding. Dat zal drastisch veranderen de komende jaren, want het geld is op. Het spaargeld is geconsumeerd en we staan nu aan het begin van een fase waarin we de economische roes moeten laten uitwerken. We zullen door een periode van ‘cold turkey’ moeten waarin de economie op een lager pitje draait en mensen opnieuw investeren in sectoren die het echt nodig hebben, zoals landbouw, grondstoffen en energie.
“In Europa is bijvoorbeeld de energie-infrastructuur jarenlang verwaarloosd. Dat soort fundamentele sectoren moet nu weer op de voorgrond komen, omdat we niet langer kunnen teren op kunstmatige groei of consumptiegerichte industrieën.”
Texas
U weet veel over cultuur en geschiedenis. Met welke periode uit de geschiedenis zou u de huidige situatie in de cryptowereld vergelijken?
DEMEESTER. “Een historische vergelijking die ik vaak maak, is met de val van Antwerpen in 1585. De inwoners kregen toen de keuze: ze konden blijven, maar moesten zich bekeren tot het katholicisme en kregen te maken met hogere belastingen. Veel protestantse ondernemers besloten te vertrekken, vooral richting het noorden, waar meer vrijheid was. Dirck van Os is een goed voorbeeld van zo’n ondernemer. Voor de val van Antwerpen was hij kapitein van de burgerwacht in de stad, maar na de val verhuisde hij naar Nederland en hielp hij mee de Verenigde Oost-Indische Compagnie en de Bank van Amsterdam op te richten.
“Hetzelfde principe geldt vandaag voor bitcoin. Overheden kunnen wel proberen om controle uit te oefenen op een land of een stad, maar ze kunnen niet het intellectuele kapitaal vasthouden. Dat kapitaal kan eenvoudigweg ‘vluchten’ naar een plek met meer vrijheid. In het huidige financiële systeem zie je een soortgelijke situatie. Mensen worden geconfronteerd met inflatie, belastingen en overheidsbemoeienis. Met bitcoin hebben mensen echter de mogelijkheid om hun kapitaal te verplaatsen naar een plek waar het beschermd is. Het is een vorm van stemmen met je voeten.”
U woont al zeven jaar in de Texaanse stad Austin. Is het een grote cryptohub?
DEMEESTER. “Austin is een bijzondere stad. Je zou kunnen zeggen dat het een beetje is zoals het oude Brabant ooit was voor Europa; een smeltkroes van ideeën en mensen, dynamisch en open voor vernieuwing. Ik noem het wel eens de hoofdstad van de vrije meningsuiting in de VS, want hier woont Joe Rogan bijvoorbeeld, net als andere iconen van de counterculture. De stad is een belangrijk centrum voor podcasting, comedy en muziek, maar ook technologie speelt hier een grote rol.
“Als je naar een bitcoin-meetup gaat in Austin, zie je veel technologische breinen. Ingenieurs, programmeurs – het is echt een stad die leeft van techniek en innovatie. Dat verschilt behoorlijk van andere Texaanse steden zoals Dallas en Houston. Houston is bijvoorbeeld meer gericht op olie en gas, en als je daar naar een meetup gaat, zijn er mensen die je vragen stellen zoals: ‘Hoe zet ik bitcoin-mining op mijn olieveld op?’. In Dallas draait het veel meer om handel en marktmaken, het is een beetje het Chicago van Texas.
“Maar Austin blijft uniek, vooral door de concentratie van technologiebedrijven. Bitcoinbedrijven zoals Unchained Capital en andere financiële innovators hebben zich hier gevestigd. De ingenieursmentaliteit hier drijft veel van de ontwikkelingen, en dat maakt Austin een enorm interessante plek om te wonen en werken.”
De huidige koers van de bitcoin (BTC) is 60.494 dollar. De marktkapitalisatie van ‘s werelds grootste cryptomunt bedraagt ongeveer 1.200 miljard dollar.
Demeester belegt sinds 2012 in BTC. 1 BTC kostte toen 5 dollar.
46 miljoen Amerikanen en ongeveer 670.000 Belgen bezitten cryptomunten.
Ondanks de ambitieuze plannen van Salvadoraans president Bukele en de invoering van bitcoin als wettig betaalmiddel, blijft de grootschalige adoptie van bitcoin in El Salvador vooralsnog uit. Veel Salvadoranen gebruiken bitcoin niet dagelijks, en een groot deel van de bevolking blijft sceptisch of onzeker over de technologie.