ชุมชนที่ไม่มีรัฐบาล : การจัดการและการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน ------------------------------------------------------------------------ ในยุคปัจจุบัน การมีรัฐบาลเป็นสิ่งที่เราเห็นเป็นเรื่องปกติ แต่ยังมีชุมชนบางแห่งที่เลือก หรือจำเป็นต้องดำรงอยู่โดยไม่มีรัฐบาลกลางหรือท้องถิ่นที่มีอำนาจสั่งการอย่างชัดเจน ชุมชนเหล่านี้มักดำเนินชีวิตด้วยระบบที่มีลักษณะเฉพาะตัว ซึ่งสามารถสะท้อนถึงความ หลากหลายทางวัฒนธรรม ความเชื่อ และวิธีการจัดการสังคมที่แตกต่างออกไป ------------------------------------------------------------------------ ตัวอย่างชุมชนที่ไม่มีรัฐบาล ------------------------------------------------------------------------ 1. ซาปาติสต้า (Zapatistas) ในเม็กซิโก ซาปาติสต้าเป็นกลุ่มชาวพื้นเมืองในรัฐเชียปัส (Chiapas) ของเม็กซิโกที่ก่อตั้งระบบ การปกครองตนเองขึ้นในปี 1994 พวกเขายึดหลักการของการบริหารจัดการตนเอง (self-governance) โดยมีการจัดตั้งสภาท้องถิ่นที่ทุกคนมีสิทธิ์มีเสียงและเน้นการ แบ่งปันทรัพยากรและการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ซาปาติสต้ายังเน้นการศึกษาและสาธารณสุขเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ชุมชนมีความเข้มแข็งและยั่งยืน ------------------------------------------------------------------------ 2. ฟรีทาวน์ คริสเตียนเนีย (Freetown Christiania) ในเดนมาร์ก คริสเตียนเนียเป็นชุมชนที่ตั้งอยู่ในเมืองโคเปนเฮเกน เดนมาร์ก ก่อตั้งขึ้นในปี 1971 บนพื้นที่เดิมของฐานทัพทหาร ชุมชนนี้มีระบบการบริหารที่ไม่ใช่แบบทุนนิยมและ ไม่ขึ้นอยู่กับรัฐบาลกลาง แต่ใช้การตัดสินใจร่วมกันผ่านการประชุมชุมชน สมาชิกของชุมชนมีความรับผิดชอบในการบริหารจัดการเรื่องต่าง ๆ ด้วยตนเอง เช่น การจัดการขยะ การรักษาความปลอดภัย และการสร้างสิ่งแวดล้อมที่เป็นมิตร ------------------------------------------------------------------------ การจัดการในชุมชนที่ไม่มีรัฐบาล ------------------------------------------------------------------------ 1. การตัดสินใจร่วมกัน การตัดสินใจในชุมชนที่ไม่มีรัฐบาลมักใช้วิธีการประชุมและการอภิปราย สมาชิกในชุมชนจะมีสิทธิ์แสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วมในการตัดสินใจเรื่องต่างๆ อย่างเท่าเทียม การตัดสินใจจะใช้วิธีการเห็นพ้องต้องกัน (consensus) เพื่อให้ทุกคนรู้สึกว่ามีส่วนร่วมและมีความรับผิดชอบในผลการตัดสินใจ ------------------------------------------------------------------------ 2. การแบ่งปันทรัพยากร ชุมชนเหล่านี้มักมีระบบการแบ่งปันทรัพยากรอย่างเป็นธรรม เช่น การใช้ที่ดินร่วมกัน การแลกเปลี่ยนสินค้าหรือบริการโดยไม่ใช้เงินสด และการสร้างระบบความช่วยเหลือ ซึ่งกันและกัน สมาชิกในชุมชนจะมีการแลกเปลี่ยนทรัพยากรและทักษะต่างๆ เพื่อให้ทุกคนได้รับประโยชน์ ------------------------------------------------------------------------ 3. การรักษาความสงบเรียบร้อย ในชุมชนที่ไม่มีรัฐบาล การรักษาความสงบเรียบร้อยมักเป็นหน้าที่ของสมาชิกทุกคน การสร้างความรู้สึกเป็นเจ้าของและความรับผิดชอบร่วมกันช่วยลดปัญหาการเกิด อาชญากรรมและความขัดแย้ง นอกจากนี้ยังมีการตั้งคณะกรรมการหรือ กลุ่มงานเฉพาะกิจเพื่อดูแลเรื่องนี้ ------------------------------------------------------------------------ ชุมชนที่ผมรู้จักในประเทศไทยที่เน้นการพึ่งพาตนเองเป็นหลัก คือ หมู่บ้านราชธานีอโศก อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี เป็นชุมชนที่รวมกลุ่มคนที่ศรัทธาใน ท่านสมณะโพธิรักษ์ อันมีแนวทางการปฏิบัติที่ฝึกฝนตนเองตามแนวทางของศาสนาพุทธ มีการดำรงชีวิตตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ทำการเกษตรกรรมปลอดสารพิษ และการบริหารจัดการที่เป็นมิตรต่อระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม #Siamstr