ช่วงนี้อารมณ์โทสะมาบ่อย จากชีวิตที่ยุ่งเหยิง อยากที่จะไม่ยุ่งเหยิง เลยโทสะ
///———————————///

ความโกรธผุดขึ้นเมื่ออยากได้อะไรสักอย่างแล้วไม่ได้  ความโกรธผุดขึ้นเมื่อเราคิดวนไปวนมาถึงตัวบุคคล สถานการณ์หรือโครงสร้างทางสังคมที่กีดกันเราจากสิ่งที่อยากได้ หรือเคยขวางกั้นเราในอดีต หรือเป็นไปได้สูงว่าจะขวางกั้นเราในอนาคต

ความโกรธผุดขึ้นเมื่อคิดว่าเรามีสิทธิจะได้อะไรสักอย่างแล้วไม่ได้  ทั้งนี้อาจรวมถึงความต้องการแท้จริง เช่น ความปลอดภัย หรืออาจเป็นเพียงความอยากจะให้คนอื่นเห็นเราแบบใดแบบหนึ่ง  ความโกรธผุดขึ้นเมื่อเราคิดวนไปวนมาถึงคนที่ทำให้เราเป็นทุกข์ ทำให้คนที่เรารักเป็นทุกข์ หรือคนที่มีเจตนาสร้างทุกข์ให้ผู้อื่น

ความโกรธผุดขึ้นเมื่อเราพลัดพรากจากคนหรือสิ่งที่เรายึดติด หรือมีเหตุคุกคามว่าจะต้องพลัดพรากจากสิ่งเหล่านั้น  ความโกรธผุดขึ้นเมื่อเราคิดวนไปวนมาถึงความพลัดพรากในอดีต 

ความโกรธผุดขึ้นได้หลายสถานการณ์ แต่หาจำเป็นต้องเกิดขึ้นไม่  ความโกรธเป็นสิ่งที่พอเข้าใจได้ว่าอาจจะเกิดขึ้น แต่ก็ใช่ว่าจะหลีกเลี่ยงไม่ได้  ยิ่งจิตผ่องใสเท่าใด ความโกรธก็ยิ่งเกิดน้อยลงทุกที จนกว่าจะหมดสิ้นไปในท้ายที่สุด  

จิตที่ได้รับการฝึกฝนดีแล้วย่อมเข้าถึงทางเลือกอื่นๆ ที่ฉลาดกว่าและไร้โทสะ  ความเชื่อที่ว่าเส้นทางอื่นมีเพียงหนทางแห่งความหดหู่ เมินเฉย หรือสิ้นหวังเป็นเรื่องเข้าใจผิด  แต่ก่อนอื่น เราต้องยอมรับพระพุทธโอวาทที่ทรงยืนยันอย่างเฉียบขาดว่า ความโกรธมีพิษร้ายแรงถึงตายอยู่เป็นนิตย์ โดยไม่มียกเว้น  ด้วยการยอมรับในคำสอนนี้เอง แรงบันดาลใจของเราจะพุ่งขึ้นสู่ความอดทนพากเพียรในการทำงานหนักเพื่อพัฒนาจิตที่ไร้โทสะ  มิใช่ด้วยความเพิกเฉย หากประกอบด้วยปัญญาและกรุณา ความเที่ยงธรรมและเมตตา

ธรรมะคำสอน โดย พระอาจารย์ชยสาโร